Ik dacht dat het me makkelijk af zou gaan, een blogje over wapens en Amerika. Zoals velen van jullie bekend ben ik een wapenliefhebber: ik was beoefenaar van de schietsport in Nederland. Als een van de uitzonderingen. Ik wist wel dat het anders zou zijn hier in Amerika, en zeker in Texas: beelden van gebruinde cowboys met Stetsons, paarden en Colts in holsters dwaalden voor mijn ogen. Ik hield er zelfs rekening mee dat de discussie die in Nederland leeft over wapens en wapenbezit, zeker na “Alphen”, hier door alle gebeurtenissen nog scherper zou zijn. Maar omdat de discussie zo gepolariseerd is, en zo fel gevoerd wordt, valt het niet mee om de middle ground te vinden.
Feit is dat er in Amerika heel erg veel wapens zijn. Dat is geen oordeel, maar een constatering: waar in Nederland 39 pistolen en geweren per 1.000 inwoners beschikbaar zijn, is dat aantal in Amerika 880 per 1.000. Zowel in Nederland als Amerika geldt dat een behoorlijke groep meer dan een wapen heeft, waardoor de verdeling niet zo perfect is als gesuggereerd, maar toch. In Nederland zijn er op basis van het bovenstaande ongeveer 650 duizend wapens. Dat is veel. Maar het is niets vergeleken bij het totaal aantal in Amerika: tussen de 285 en 315 miljoen. Als je 285 miljoen pistolen achter elkaar aan legt, heb je een ongelooflijk lange rij, en wordt het heel lastig om de jouwe terug te vinden.
En het is geen kinderachtig spul: er zit groot, vervaarlijk en erg dodelijk schiettuig bij. In Nederland is klein-kaliber (waar je mee begint, en waar je over het algemeen indoor mee schiet) .22 ofwel 5,7 millimeter. Hier wordt plagerig gezegd dat 9 millimeter klein-kaliber is. Wapens in kaliber .22 worden meer gebruikt voor de jacht, of voor ‘plinking’, schieten op flesjes, bordjes en blikjes, omdat de kogels zo goedkoop zijn. Op de schietbanen in Houston (en dat zijn er heel veel) kan je – als je zelf niet over wapens bezit – een pistool huren. De lijst met mogelijke wapens is lang en indrukwekkend. Van recht-toe-recht-aan werk als Glocks (van de Nederlandse politie) tot Smith & Wessons in 9mm (Hannibal Smith uit the A-Team had een zilveren variant), tot M16’s (het standaard aanvalsgeweer van het Amerikaanse leger in veel oorlogen, zoals in Vietnam) tot AK-47’s (van de tegenstanders uit diezelfde oorlog).
Wapenbezit is niet landelijk gereguleerd, maar het recht (hoewel de juridische mening over het ‘recht’ verschilt) is vastgelegd en wel in een toevoeging op de Bill of Rights, in het bekende Second Amendment. Om even het geheugen op te frissen:
The Second Amendment of the United States Constitution reads: "A well-regulated Militia, being necessary to the security of a free State, the right of the people to keep and bear Arms, shall not be infringed."
Aangezien een goed gereguleerde militie noodzakelijk is voor de veiligheid van een vrije staat, zal geen inbreuk worden gemaakt op het recht van het volk om wapens te bezitten en te dragen, staat hier. Dit amendement stamt uit 1791, toen de Verenigde Staten uit 13 staten bestond, het 8 jaar was na het einde van de oorlog met de Britten, de onafhankelijkheid nog heel vers was, en de dreiging van het verliezen van de soevereiniteit een realistische gedachte was. Waar de tijd voortging, en de omstandigheden veranderden, bleef dit amendement op de grondwet geldig. Het wordt in de discussie over wapens vandaag de dag nog steeds gebruikt.
Het onderwerp is controversieel. Om de zoveel tijd vinden er heftige schietpartijen plaats in Amerika, en dan wordt de altijd sluimerende discussie fel aangewakkerd. Obama zou graag aanscherping van de wetgeving zien, maar hij stuit op een stevig blok tegenstanders. Die tegenstanders bestaan uit een brede groep, waar de NRA, de National Rifle Association, een belangrijk onderdeel van uit maakt. Deze organisatie stamt uit 1871, en heeft met 5 miljoen leden en een jaarlijks budget van 256 miljoen dollar een flinke vinger in de politieke pap. Maar ook de gewone man vindt wapenbezit een recht, en heel belangrijk. Zeker in het zuiden kom je niet aan de man zijn wapens.
Als je de Amerikanen om hun mening over wapens vraagt, zijn de antwoorden duidelijk. Bijna de helft van de ondervraagden in de Gallup Polls vindt dat wapenwetten strenger moeten, terwijl 74% vindt dat er geen ban op handwapens moet komen. Daarentegen vindt 56% dat de regels over aanvalswapens strikter moeten, en een flinke 83% zegt dat er background checks moeten plaats vinden. Van de NRA vindt dik 90% dat registratie bij de overheid een slecht idee is.
In Nederland is wapenbezit streng, heel streng, aan banden gelegd. Je moet lid zijn van een vereniging, die op haar beurt lid is van de Koninklijke Nederlandse Schietsport Associatie. Je mag pas met kruit schieten na een strenge ballotage en een volledig jaar lidmaatschap van de vereniging, en dan alleen voor de categorie (pistool, karabijn of geweer) waarin je de sport gaat beoefenen. Je schiet vervolgens minimaal een jaar met dat klein-kaliberwapen. Na dat jaar mag je één groot kaliber wapen bezitten. Weer een jaar verder mag je maximaal 5 wapens op je vergunning hebben. Voor elk wapen moet je een aparte en streng gereguleerde en gecontroleerde aanvraag doen.
Alle wapens die je bezit moeten opgeborgen zijn in speciale in muur of wand verklonken kluizen, en ze mogen er alleen uit als je op het punt staat naar de baan te gaan, en ze worden opgeborgen het moment dat je thuis bent. Vervoer van en naar de vereniging mag alleen over de meest gebruikelijke route, en onderweg geen stops: niet tanken, geen sigaretten halen en geen boodschap doen met het pistool in de kofferbak. De politie komt controleren bij het aanvragen van de vergunning, en brengt gedurende het jaar verrassingsbezoekjes aan huis. Een fout maken is serieus: het kost je snel je vergunning, lidmaatschap van de KNSA en je wapens.
In Amerika verschillen de regels per staat, maar voor Texas geldt dat er alleen een initiële, online controle bij de FBI plaatsvindt wanneer je een wapen wilt kopen in een reguliere wapenhandel. Wapenhandel is overigens een breed woord: de Academy Sports en Outdoors-winkel (een overmaatse Intersport) heeft een goed geoutilleerde wapenbalie, en nagenoeg alles aan munitie en accessoires voor de schietsport. Een aantal Walmarts heeft wapenafdelingen, en bij iedere Walmart heb stellingen vol kogels in elk denkbaar kaliber. Daarnaast heb je de bekende gun stores: elk wapen dat je kent uit Miami Vice of the A-Team, of elk geweer dat je gebruikt in Gran Theft Auto of Call of Duty is verkrijgbaar. De enige beperking is alle legaal verkrijgbare wapens semiautomatisch zijn.
Korte les Schiettuig: semiautomatisch betekent dat je voor elk schot de trekker moet overhalen. Daar kan je na oefening behoorlijk snel in worden, maar er zitten pauzes tussen elk schot. Automatisch houdt in dat je de trekker ingedrukt kunt houden, en de kogels vliegen er automatisch, het woord zegt het al, uit zolang je de trekker ingedrukt houdt. Je kunt dan in een paar tellen een volledig magazijn uitsproeien over je doel: een kaart, pompoen, of rij blikjes.
De beperking op het kopen van automatische wapens, en overigens ook de beperking van de background check bij de FBI, is te omzeilen door naar een gun show te gaan. Geregeld zijn er wapenbeurzen in het George R. Brown Convention Center in Houston, en die zijn heftig. Lord of War gezien? Alles wat je kunt bedenken, en meer, is verkrijgbaar, zonder registratie, en zonder controle. Dit is al behoorlijk spannend, maar als je een occasion koopt ook nog eens extra eng: je weet niet wat er met het wapen is gebeurd, en waarvoor het gebruikt is.
Koop je je wapen bij de reguliere handel, dan is een Texas rijbewijs voldoende, en als tijdelijk bewoner overleg je daarnaast een jachtakte (ter plekke te koop) en een tweetal standaard formulieren. Afhankelijk van de uitkomst van het online- en realtime backgroundprogramma loop je met je nieuwe aankoop de winkel uit, of je krijgt de mededeling dat de goedkeuring ‘delayed’ is. In dat geval word je na een paar dagen gebeld met uitsluitsel.
In Nederland is schieten met name sport, maar in Amerika is het daarnaast verdediging van geliefden, huis en haard. Met de hoeveelheid wapens in omloop is dat geen gekke gedachte. Er zijn twee belangrijke principes die gelden voor deze verdediging in Texas. Allereerst is er het Stand Your Ground-principe. Dit houdt in dat in Texas (en een aantal andere staten) je niet verplicht bent je terug te trekken en te vluchten bij gevaar. Je hebt het recht om te blijven waar je hoort te zijn, en elk niveau van geweld te gebruiken om het gevaar van serieus letsel of erger, af te slaan –inclusief dodelijk geweld.
Daarnaast hanteert Texas de Castle Doctrine, en hier zien we vaker berichten over terug op het nieuws. Dit houdt in dat je in bepaalde gevallen juridisch beschermd wordt als je geweld (met ernstig letsel of de dood tot gevolg) gebruikt om je huis te beschermen. Het houdt in dat je niet vervolgd wordt als je iemand neerknalt die onbevoegd je huis binnen komt.
Onlangs nog, waren er twee mensen om 6 uur ’s ochtends aan het morrelen aan de deur van een bewoner, die niet twijfelde, en ze van zijn terrein schoot. Nagenoeg altijd worden de nieuwsberichten afgesloten met de zin: “there are no charges against the home owner” of woorden van gelijke strekking.
Feit is dat er heel erg veel wapens in omloop zijn. Er liggen er veel in en op nachtkastjes, in keukenkasten, wapenkoffers en gunracks. Er zijn mensen met een Concealed Carry Permit en die dus een wapen onzichtbaar bij zich mogen dragen. Als in januari 2016 de wet ingaat die Open Carry toestaat, worden wapens nog zichtbaarder in het straatbeeld. Er zijn er veel verstopt in handtasjes, middenconsoles en handschoenenvakjes. Ik ben niet bang voor de wapens. Berovingen zijn niet gewelddadiger hier dan in Nederland en ik blijf weg uit de wijken waar je ’s avonds niet moet komen. Nee, waar schrijver dezes bijzonder voor beducht is, is road rage. Ik scheer normaal gesproken niet iedereen over een kam, maar er gebeurt iets met de gemiddelde Texaan als hij in de auto stapt. Ik ben hier een heer in het verkeer, nog meer dan in Nederland. Ik denk wel drie keer na voor ik boos word, iemand afsnijd, of anderszins lomp doe in het verkeer. Als er een wapen voorhanden is, wat houdt iemand tegen om de eer te verdedigen met een pistool in plaats van een welgemikt scheldwoord en een middelvinger?
